Gevolgen


Teveel zintuiglijke prikkels kunnen fysiek ziek maken

Een prikkel is informatie die binnenkomt via onze zintuigen; zien, horen, ruiken, proeven, voelen (extern) of via onze gedachten of ons lichaam (intern). Bij verminderde belastbaarheid van het brein is er sprake van overprikkeling, een akelige en vaak leidend tot een fysiek ziekmakende, uitputtende situatie waarbij de hersenen de hoeveelheid prikkels niet kunnen verwerken. Er zijn mensen met lichte klachten, maar ook mensen met extreem ernstige klachten.

De meest in het oog springende klachten zijn de neurologische uitvalsverschijnselen, die tijdelijk (kortdurend of langdurig) kunnen optreden.

Wanneer men geconfronteerd wordt met een overdaad aan zintuigelijke prikkels kan dit leiden bij mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) tot onder meer tijdelijke veranderingen in de aansturing van spiergroepen vanuit hersenzenuwen. Dit is voor anderen merkbaar doordat men dan ongearticuleerd en/of haperend praat, moeite heeft zijn evenwicht te bewaren, niet meer goed kan lopen. Men kan bijvoorbeeld misselijk worden, gaan overgeven, of krachtsverlies bemerken.

 

Men raakt door overprikkeling en optredende klachten vermoeid en bij vermoeidheid neemt de ernst van de klachten toe en kunnen er weer nieuwe klachten tijdelijk ontstaan.

Het herstel van het 'tijdelijke' ziektebeeld (h-ZZO, hersenletsel gerelateerd Ziektebeeld Zintuiglijke Overprikkeling) ontstaan uit zintuiglijke overbelasting kan weken, maanden en – soms en voor sommigen – jaren duren. Dan spreken we niet van genezing, want bij een volgende overprikkeling kan iemand weer ziek worden, en dat kan ook tussentijds waarbij iemand in een chronische situatie kan belanden. Er is helaas geen evidence based therapie of behandeling tegen deze handicap. Exposuretherapie kan mensen zelfs zieker maken.

[*bron onderzoek overprikkeling bij niet aangeboren hersenletsel]

 

Definitie

Overprikkeling door hersenletsel is een toestandsbeeld van een uitputtende situatie die een neurologische oorsprong kent en die ontstaat als er meer cognitieve, emotionele en zintuiglijke (inclusief proprioceptieve en vestibulaire) informatie (in de vorm van prikkels) wordt ontvangen dan de hersenen kunnen verwerken. 
Het kan resulteren in:

 

  • algemene neurovegetatieve disbalans* (autonome zenuwstelsel) met een fight, flight of freeze reactie en/of
  • een kortdurende of langdurige verergering van neurologische en cognitieve hersenletsel klachten en/of
  • een kortdurend of langdurig presenteren van neurologische en cognitieve hersenletsel klachten.

Er kunnen enkelvoudige klachten zijn of combinaties van neurovegetatieve, neurologische, cognitieve of emotionele hersenletselklachten. bron zie link.



In de door ons gehouden enquête wordt genoemd dat symptomen van overprikkeling door hersenletsel kunnen wisselen per persoon*, per situatie* en per moment*. Dat maakt het soms lastig te herkennen voor zowel de omgeving als voor de persoon in kwestie*. Overprikkeling fluctueert van dag tot dag naar mate er al belasting is gestapeld*. De trigger van overprikkeling verschilt ook per persoon* [*bron enquêtes hersenletsel-uitleg en persoonlijke mededelingen]

 

Er zijn mensen die milde klachten hebben  maar er zijn ook mensen die zodanig zeer gehandicapt zijn geworden door overprikkeling en mensen die zelfs een ziekenhuis NIET aan kunnen qua prikkels. Dat kan tot ernstige en levensbedreigende situaties leiden als mensen niet behandeld kunnen worden in een ziekenhuis of niet in reguliere woonvoorzieningen kunnen wonen. We kennen helaas ook vele verhalen van mensen, ook kinderen, die in een levensbedreigende uitputting zijn terecht gekomen. Hen rest niets anders dan eerst met rust uit de uitputting komen. Voor hen geldt het NIET dat je prikkels niet altijd moet vermijden. Bij een bijna fatale uitputting is het van levensbelang om je lichaam en het brein tot rust te laten komen.

[*bron enquêtes Hersenletsel-uitleg en persoonlijke mededelingen en o.a. interviews met Gert Jan, Joke en Sibel , Man die anoniem wil blijven] ©Copyright = kopieer deze tekst niet!

 

h-ZZO hersenletsel gerelateerd Ziektebeeld Zintuiglijke Overprikkeling
Als iemand met hersenletsel een heftige lichamelijke reactie krijgt óp - of langdurige fysiek ziek wordt ván- gewone zintuiglijke prikkels, noemen we dat hersenletsel gerelateerd Ziektebeeld Zintuiglijke Overprikkeling (h-ZZO).
Het begrip 'h-ZZO' is bedoeld om het verschil aan te geven tussen de mensen die lijden aan h-ZZO en de mensen die wel hinder hebben van prikkels of prikkelgevoelig zijn, maar die niet fysiek ziek worden van zintuiglijke prikkels.

Genoemd zijn:

Lichamelijke klachten

Een groot aantal van deze klachten komen overeen met de symptomen van een beroerte!
De klachten verschillen van persoon tot persoon. Klachten presenteren zich ten tijde van een overprikkeling of bestaande klachten van het hersenletsel verergeren. Uit onderzoek** en onze enquêtes* bij mensen met hersenletsel vernamen wij:

  • shut down ervaren van de hersenen en het lichaam**
  • spierspanning- of krachtverlies of (halfzijdige) uitval in lichaam, ledematen en/of gezicht, spierslapte, drop-attacks**
  • verminderde motoriek, ataxie**
  • moeite met lopen**
  • verlies van coördinatie met lopen**
  • verdoofd gevoel aangedane zijde**
  • haperend spreken tot overprikkeling voorbij is, spraakapraxie, afasie klachten**
  • misselijkheid en /of braken**
  • ruis in de oren, oorsuizen, tinnitus**
  • vermoeidheid tot uitputtend gevoel tot extreme uitputting** (helaas ook voorbeelden van fatale uitputting)
  • epileptische insulten**
  • grotere slaapbehoefte **
  • slaapproblemen, slapeloosheid (onvermogen te slapen)*
    of teveel slapen*.
  • knipperende oogleden of gesloten oogleden**
  • hoofdpijn (variërend in ernst)**
  • gevoel van een strakke band om het hoofd*, drukkend gevoel in het hoofd*
  • nekpijn
  • gevoel van een warm hoofd hebben*
  • gevoel dat geluid en licht en andere prikkels in het hoofd blijven zitten*
  • oogpupil verandert* (een onderzoek aan de VU Amsterdam bewijst dat)
  • wegkijken en niet deel meer kúnnen nemen aan het gesprek om zichzelf te proberen te beschermen tegen de prikkels**
  • verhoogde hartslag**
  • versnelde ademhaling of ingehouden adem**
  • wegraken in korte bewusteloosheid, bewustzijnsveranderingen**
  • lichte stijging van de lichaamstemperatuur*
  • aandrang tot plassen, ontlasten of diarree**
  • gevoel van een kater hebben / NAH kater*
  • persoonsafhankelijke klachten*
  • myoclonieën, abrupte spierschokken bij uitputting door overprikkeling.*

Genoemd wordt dat een aanzienlijk aantal mensen met prikkelgevoeligheid met stormweer, warme, zomerse en tropische temperaturen minder goed functioneert en sneller overprikkeld is**.

 
Als alleen misselijkheid, hoofdpijn, strakke band om het hoofd optreden dan valt dat onder 'de mildere' klachten.

Cognitieve klachten van overprikkeling

De klachten verschillen van persoon tot persoon. Klachten presenteren zich ten tijde van een overprikkeling of bestaande klachten van het hersenletsel verergeren.

  • hersenmoeheid of neurofatigue met lange hersteltijd van uren, dagen, weken maanden of jaren**
  • niet goed meer kunnen denken tot overprikkeling voorbij is**
  • woordvindingsproblemen die voorbij gaan als de overprikkeling voorbij is**
  • vertraagd denken tot overprikkeling voorbij is**
  • verminderde concentratie, informatie opnemen wordt onmogelijk tot overprikkeling voorbij is**
  • minder goed kunnen omschakelen*
  • niet goed meer kunnen handelen**
  • geen twee dingen tegelijk kunnen doen**
  • hyperactiviteit, verhoogde denkactiviteit**
  • verminderde stressbestendigheid*

Dit kan leiden tot een situatie waarin de ernst van de overprikkeling wordt onderschat door zorgprofessionals die onvoldoende getraind zijn hierop alert te zijn.

 

Emotionele klachten

Vanwege overbelasting in het brein kan iemand kwetsbaarder in de emoties worden. De klachten verschillen van persoon tot persoon. Klachten presenteren zich ten tijde van een overprikkeling of bestaande klachten van het hersenletsel verergeren:

  • onmachtig gevoel**
  • irritatiegevoelens bij sommigen agressief gedrag, kortaf zijn, snauwen - om de prikkels die ziekmakend kunnen zijn te stoppen**
  • bang zijn om weer zo lichamelijk ziek te worden**
  • sneller boos worden*
  • een ontladingshuilbui**
  • emotioneler zijn**
  • meer stress ervaren*

 

Sociale gevolgen van overprikkeling

Met onderzoek werden o.a. de lange hersteltijden en de ziekteklachten aangetoond. Uit alle
vragen bleek de ernstig bemoeilijkte participatie op alle fronten **.

De klachten verschillen van persoon tot persoon:

  • ernstig bemoeilijkte participatie op alle fronten**
  • een gezin met kinderen niet aankunnen**
  • eenzaamheid*
  • sociaal isolement**
  • sociale leven beperkt door lichamelijke conditie**
  • niet kunnen meedoen aan het openbare leven**
  • niet kunnen meedoen aan gezinsleven, familieleven of vriendenleven**
  • niet mee kunnen doen met vrienden**

  • niet meer kunnen doen op school
  • niet mee kunnen doen met familie**
  • niet in openbare ruimtes komen**
  • eigen woonomgeving als bron van overprikkeling**
  • een langdurig medisch of tandheelkundig traject niet aankunnen **
  • niet in een gezelschap kunnen zijn waar mensen door elkaar heen praten omdat men klachten krijgt bij achtergrondgeluid**
  • niet deelnemen aan gesprek om te beschermen tegen prikkels**
  • niet in gemeenschappelijke ruimtes kunnen verblijven**
  • contact met mensen moeten gaan vermijden /minimaliseren om de overload te vermijden**
  • niet in reguliere verpleeginstellingen / woonvormen / revalidatieklinieken kunnen verblijven, wegens verergering van klachten /niet prikkelarm zijn* + **

 

Langdurige overprikkeling; verregaande gevolgen

De klachten verschillen van persoon tot persoon.

Door onderlinge uitwisseling van ervaringen, door mensen met NAH, over het ontstaan van klachten als hierboven opgesomd, bracht onderlinge herkenning en erkenning dat de klachten reëel waren. Mensen realiseerden zich dat die klachten zich hadden voorgedaan en het niet 'tussen de oren' zat. Het inzicht was ook dat – uitzonderingen daargelaten – er geen verdere invaliditeit of ernstige ziekte zou ontstaan.

Mensen beseften en wisten dat, in een niet te voorspellen frequentie, de klachten zich weer konden voordoen. Dit nadat zij, soms ineens, in een conditie kwamen of werden gebracht, waarin de capaciteit van het centrale zenuwstelsel was overstegen, om de zintuiglijke input op ordentelijke wijze te verwerken. De voor een ieder unieke uiting van diens hersenletsel gerelateerde ziektebeeld van zintuiglijke overprikkeling, presenteerde zich.

 

Het zich voordoen van de klachten na blootstelling aan prikkels kán bij sommige mensen leiden tot angst en stress.

Bij een stressvolle gebeurtenis zoals bij angst wordt er snel meer cortisol aangemaakt dat zich in het weefsel van meerdere organen koppelt aan celmembranen. Dat zorgt er onder andere voor dat de bloedsuikerspiegel snel omhoog gaat en iemand kan reageren, met  bevriezen, of kan vluchten  om aan het gevaar te ontkomen of in een conditie is om te vechten. Waarbij de bloeddruk omhoog is geschoten en de hartslag hoger is, waardoor je “je hart in je keel kan voelen kloppen”.

 

    Cortisol uitleg (uitklapmenu)

    Wanneer de angstreactie voorbij is, zorgt een ander hormoon ervoor dat er cortisol uit de bloedbaan verdwijnt. Hierbij wordt ook de hoeveelheid cortisol dat zich aan celmembranen had gehecht minder en minder.

    Het verdwijnen van cortisol uit het bloed  gebeurt in een lagere snelheid dan die waarmee de cortisolspiegel werd verhoogd.

    Als de stress of angst over is verdwijnen dan ook ook voelbare reacties zoals hogere hartslag en een hogere bloeddruk minder snel dan dat ze ontstonden.  

    Cortisol remt de aanmaak van helper T-cellen en macrofagen. Door de vermindering van helper-T cellen kan de aanmaak van antistoffen geremd worden. Cortisol is in veel opzichten een antagonist voor insuline. Bron zie voetnoot ***
    Lees meer over cortisol.

     

    Een langdurig verhoogde waarde van het stresshormoon cortisol in het bloed kan leiden tot:

    (zie bron***)

    • hart- en vaatklachten
    • maag- en darmklachten
    • slaapproblemen
    • auto-immuunproblemen
    • vetstofwisseling problemen
    • eiwitstofwisseling problemen
    • osteoporose
    • spierfuncties
    • depressie
    • burn-out
    • angststoornissen

     

    Het is zo belangrijk dat je manieren vindt om overprikkeling te voorkomen, of te reduceren. 

    Er zijn veel hersenletselgetroffenen die in een continue staat van uitputting verkeren door chronische overprikkeling*, die nauwelijks of niet te trainen valt* met rust en pauze strategieën*.

    Chaos in je hoofd

    Wanneer je meer prikkels ontvangt dan je hersenen kunnen verwerken staan er ook nog onverwerkte prikkels in de file. Het kan in de hersenen leiden tot een verkeersopstopping van prikkels. Je zenuwstelsel maakt overuren om alle geluid, beeld, geur, beweging, gedachten een plaatsje te geven. De chaos die dat veroorzaakt kun je vergelijken met de drukte en geluiden tijdens de ochtendspits op de A4 wat ineens een landweggetje is geworden. Begint vervolgens je passagier tegen je te praten, dan is de chaos compleet.

     

    Teveel tegelijkertijd

    Een veelheid aan prikkels gelijktijdig, televisie aan en een gesprek voeren, wordt lastig. Nadenken, concentreren, handelen*, het wordt moeilijker. Prikkels verminderen is de enige optie om niet in een staat van uitputting te komen*. Lees meer op de pagina omgaan met overprikkeling.

    Cognitieve piramide

    Cognitieve functies hebben een zekere hiërarchische relatie met elkaar.
    De werking van een bepaalde lagere cognitieve functie in de piramide zal de werking van een hogere functie beïnvloeden. Iemand die moeite heeft met het geheugen kan dat bijvoorbeeld hebben door problemen met aandacht en concentratie en niet alleen omdat het geheugen is aangedaan. Andersom kan dit ook: door stoornissen in de executieve functies kunnen de overige cognitieve functies slechter werken.


    Het concentratievermogen wordt beïnvloed door de hoeveelheid prikkels die men ontvangt middels de zintuiglijke waarneming. Als die waarneming versterkt of vervormd is door verstoorde prikkelverwerking bij hersenletsel, kan men zich minder concentreren. En dát is wat de buitenstaander observeert.

     

    De executieve functies vormen de hogere controle van de basisvermogens, waarbij het gaat om of en hoe iemand gebruik maakt van zijn kennis, vaardigheid en intellectuele begaafdheid

    (Fasotti & Spikman, 2001).

     

    Iemand die zintuiglijk overprikkeld is kan zich daardoor niet meer concentreren (een hogere functie).©

    Wil je doneren voor vervolgonderzoek?? Dank!

    bronnen:
    **onderzoek overprikkeling bij niet aangeboren hersenletsel e
    *enquêtes onder 1400 mensen Hersenletsel-uitleg en persoonlijke mededelingen.
    [*bron team Hersenletsel-uitleg, enquêtes Hersenletsel-uitleg (2016) en persoonlijke mededelingen

    ***Angst stress en fysiologie, ***The biological basis of disease in adults and children A more excellent way
    Alle tekst valt onder copyrightbeleid!© We helpen u graag met tekst voor uw website, zie de Pers pagina. kopieer deze tekst niet. ©